“Döküm tencere veya döküm tava nasıl temizlenir ?” sorusu,  mutfaklarında demir döküm ürün kullanan insanların en sık sorduğu sorulardan biri olabilir. Aslına bakarsanız bu sorunun bu kadar yaygın oluşu, “demir döküm ürünler temizlik için bulaşık makinesinde yıkanmaz” algısının çok yaygınlaşmış olmasından kaynaklanmaktadır. Diğer blog yazılarımızda da bahsettiğimiz gibi döküm tencere ve tavalar yapısı gereği ısıyı eşit ve hızlı dağıtır. Dökme demir tencere veya tavanızın kullanımı diğer mutfak gereçleri gibidir sadece dökme demir diğer malzeme yapılarına göre daha uzun sürede ısınacağından dolayı 2-4 dakika orta-yüksek ateşte ön ısıtma yapmanızı öneriyoruz. Fakat tüm önlemlere rağmen yapışma meydana gelebilir ve ısınmaya devam eden yüzeyden ötürü yemek artıkları inatçı lekeler haline gelebilir. Bulaşık makinesinde yıkanmaz algısından ötürü de bu lekeleri elde yıkamak uğraştırıcı bir hal alır.

Öncelikle belirtmek isteriz ki, Pot Art marka döküm tencere ve tavalar temizlik için bulaşık makinesinde rahatlıkla yıkanabilir ve bulaşık makinesinde yıkanmaya karşı garantilidir. Fakat nadiren de olsa döküm ürünlerinizi sadece bulaşık makinesinde yıkamak yeterli olmayabilir. Bu gibi durumlarda izlemeniz gereken birkaç pratik temizleme yöntemini, lekenin inatçılığına göre kolaydan zora gidecek şekilde aşağıda bulabilirsiniz.

  1. İnatçı, yapışmış yiyecekleri ısı farkı ile döküm tencere veya tavanızdan ayırabilmek için 3-5 dk su kaynatabilir ve sonrasında ürün soğuduktan sonra yıkama yapabilirsiniz. Daha sonrasında yumuşayan lekeleri el ile yıkarken deterjan ve sünger kullanarak temizlemeniz yeterli olacaktır.
  2. Kaynayan suyun içerisine karbonat eklemek lekenin inatçılığına göre etkili bir temizleme yöntemi olabilir.
  3. Bizlerin en etkili gördüğü temizleme yöntemi ise tavanızı veya tencerenizi  içerisinde bir miktar sirke ve su kaynatarak temizlemeniz. Bu süreç diğer yöntemlere göre biraz daha fazla zaman alabilir, fakat döküm gereçlerin temizliği konusunda en etkili ve doğal yöntemdir.

Ayrıca yıkanmadan sonra döküm tava veya tencerenizin üzerinde kimi zaman paslanmaya benzer lekeler gözükebilir. Korkmayın, emaye ile kaplanan ürünlerde paslanma oluşumu çok afaki durumlar haricinde imkânsızdır. Bu lekelerin sebebi inatçı lekelerin tam temizlenememesinden kaynaklanmaktadır. Döküm tava veya tencerenize yapışan kirler, tam anlamı ile yüzeyden ayrışmaması sonucu tekrar tekrar ısınmaya maruz kalmaktadır. Bu lekeler oluşmaya başladığı takdirde, bu yazımızda sizlerle paylaştığımız 3 numaralı temizlik yöntemini uygulamanızı öneriyoruz. Kaynatılan sirke sonrası hafif ovalama ile bu paslanma benzeri lekelerin süratle azaldığını gözlemleyebilirsiniz.

DİKKAT: Dökme Demirden üretilen ürünlerin kaplamasında kullanılan 2 çeşit yöntem vardır. Birincisi Pot Art markalı ürünlerimiz de kullanılan emaye kaplamadır. Diğeri ise Amerika Birleşik Devletleri'nde yaygın olup Türkiye’de fazla tercih edilmeyen Yağlı kaplama (seasoning) tekniğidir. Türkiye’de fazla tercih edilmemesinin sebebi temizlik yöntemidir. Seasoning kaplanan ürünler kullanıldıktan sonra yıkanmazlar, tekrardan zeytinyağı, susam yağı, hindistancevizi yağı gibi ısıya dayanıklı bir yağla iç hazne yağlanarak fırına atılır ve üzerindeki kaplamanın direnci arttırılır. Bu temizlik yönteminin emaye kaplı ürünlerde kullanılmasını kesinlikle önermiyoruz. Bu yöntemin tekrar edilmesi sonucu ilerleyen zamanlarda ürünlere zarar verdiğini sizlere bu yazı sayesinde bildirmek isteriz.